ผ้าทอพื้นเมืองภูฏาน เอกลักษณ์งดงาม เสน่ห์แห่งการเรียนรู้

Published on

ประเทศภูฏานเป็นประเทศที่มีเอกลักษณ์ทั้งทางศิลปวัฒนธรรมประเพณี ได้รับอิทธิพลมาจากศาสนาพุทธนิกายวัชรยาน รวมทั้งวัฒนธรรมการแต่งกาย ชุดที่ชาวภูฏานสวมใส่นั้นจะทำมาจากผ้าเพียงผืนเดียว ซึ่งเป็นการเลียนแบบเครื่องแต่งกายของพระสงฆ์

สีสันและลวดลายของผ้าทอภูฏานเป็นเสน่ห์ที่ผู้คนทั่วโลกให้ความสนใจ จากภูมิปัญญาของชาวภูฏาน และไม่นานมานี้ ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ หรือ SASICT ได้เดินทางในโครงการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ด้านการทอผ้าพื้นเมืองกับภูฏาน

 

นางอัมพวัน พิชาลัย ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ นำ คณะผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่งานทอผ้า ประเทศภูฏาน เพื่อศึกษาดูงานเก็บข้อมูลในการผสานความร่วมมือด้านศิลปหัตถกรรมไทย ในโครงการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ด้านการทอผ้าพื้นเมืองกับภูฏาน

กลุ่มสตรีทอผ้าของภูฏาน ส่วนใหญ่ใช้วิธีการทอแบบกี่เอว (Backstrap Loom) ซึ่งเป็นการทอด้วยเครื่องทอขนาดเล็ก โดยใช้เข็มขัดคาดหลัง ที่ทำด้วยผ้า แผ่นหนัง หรือเชือกที่มีความแข็งแรง แตกต่างจากการทอผ้าทั่วไปจะใช้เสาแข็งแรง 4 เสา เพื่อขึงเส้นด้ายยืนให้ตึง แต่การทอด้วยกี่เอวใช้การขยับเคลื่อนตัวของผู้ทอ บังคับเส้นด้ายยืนให้ตึงหรือหย่อนได้ตามต้องการ วิธีนี้ผู้ทอต้องใช้พลังมากมายในการทำให้เส้นด้ายที่ทอกระทบกันแน่น

ผ้าที่ได้จากการทอแบบ Backstrap เป็นผ้าหน้าแคบแล้วนำมาเย็บต่อกันตามทางยาวคล้ายชาวกะเหรี่ยงทางภาคเหนือของไทย ชาวภูฎานนิยมนำมาตัดเย็บเป็นเครื่องแต่งกายเป็นชุดประจำชาติ ของผู้ชายที่เรียกว่า “โก” หรือ “โค” (Gho / Kho / Go)  ต้องเย็บต่อหน้าผ้าถึง 3 หน้าผ้าตลอดความยาวของผืน เพื่อให้ได้ความกว้างตลอดตัว ชุดโกมีกำเนิดมาจากธิเบต มีลักษณะเป็นชุดคลุมยาวเท่ากับหัวเข่าและมีผ้าคาดเอว ชุดของผู้ชายนั้นจะประกอบไปด้วยผ้าพาดไหล่ (Scarf) ที่ภาษาภูฏานเรียกว่า แกบเน (Kabney) เป็นผ้าผืนใหญ่สำหรับพาดที่ไหล่ด้านซ้ายคล้องลงมาที่สะโพกด้านขวา

หากเป็นผ้านุ่งของสตรี ที่เรียกว่า “คีร่า” (Kira) ต้องใช้ 2 หน้าผ้า แม้ว่าปัจจุบันการทอผ้าแบบใช้กี่นั่งที่ใช้ขาเหยียบแบบที่ทอกันทั่วไปในประเทศไทยจะมีมากขึ้น แต่ขนาดของกี่ก็ยังแคบกว่าความกว้างสำหรับใช้เป็นผ้านุ่ง ด้วยวิธีการและเทคนิคที่ใช้ก็อาจเป็นอีกปัจจัยที่ทำให้ผ้าแต่ละผืนต้องใช้เวลานานและมีราคาสูง

ผ้าภูฏานนั้นถือได้ว่าเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น  นอกจากฝีมือการทอแล้ว วัสดุที่นำมาใช้มีความน่าสนใจและเป็นเอกลักษณ์ สีย้อมมาจากพืชธรรมชาติบนภูเขา นอกจากเส้นใยเป็นฝ้ายและไหมแล้ว ยังมีการนำเส้นใยขนสัตว์มาทอร่วมด้วย เช่น ผ้าที่ทอจากขนจามรีแทรกฝ้ายและไหมทำให้ผ้าที่ได้มีคุณค่าและราคาสูง

Latest articles

ฟลูโอคารีล ชวนตรวจสุขภาพฟันฟรี  หลังพบผลสำรวจ 70%  คนไทยฟันผุ-ห่างหมอฟัน

วิกฤติฟันผุ! เกือบ 70% ของคนไข้ในกิจกรรม ‘ฟันผุบ๊ายบาย ใช้ชีวิตสบายๆ กับฟลูโอคารีล’ เผยเคยมีฟันผุ ชี้ทุกช่วงวัยต้องเฝ้าระวัง ป้องกันอย่างเร่งด่วน

Airbus launches Tech Hub in Korea

Airbus has announced the establishment of an Airbus Tech Hub in Korea. Located in Daejeon, the heart of the nation’s R&D ecosystem

สำนักงานสลากฯ ออกรางวัลสัญจร งวดวันที่ 1 ธันวาคม 2568 ณ จังหวัดกำแพงเพชร

สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล (GLO) พร้อมออกสลากสัญจร งวดวันที่ 1 ธันวาคม 2568 ที่จังหวัดกำแพงเพชร เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนในพื้นที่ได้เข้าร่วมรับชมขั้นตอนการออกรางวัล เพื่อแสดงถึงความโปร่งใส

ยากินิคุ ไลก์ x ฟ้าไทย Unlock การกินหม่าล่า ชูปิ้งย่างไร้กลิ่นติดตัว ปลุกตลาด 9 พันล้าน

Yakiniku Like Thailand   จับมือ ฟ้าไทย รวม “ที่สุดของเรื่องปิ้งย่างสไตล์ญี่ปุ่น” เข้ากับ “ที่สุดของรสชาติซอสหม่าล่า” เปิดแคมเปญสุดปังเอาใจสายปิ้งย่าง x สายเผ็ด ออกเมนูใหม่ “หม่าล่า” ปิ้งย่างไร้กลิ่นติดตัว

More like this